Ornak

Jest to boczne odgałęzienie grani głównej Tatr odbiegające od niej pomiędzy szczytami Starorobociańskiego Wierchu i Błyszcza w niewybitnym szczycie zwornikowym – Siwym Zworniku. Długi, masywny grzbiet Ornaku biegnie w kierunku północnym od Siwej Przełęczy do Iwaniackiej Przełęczy i posiada kilka kulminacji: Kotłowa Czuba (1840 m), Zadni Ornak (1867 m), Ornak (1854 m), Suchy Wierch Ornaczański (1832 m n.p.m.) Przedzielone one są niewielkimi przełęczami: Kotłowym Siodłem, Ornaczańską Przełęczą i Wyżnią Ornaczańską Przełęczą.

Ornak wznosi się ponad otaczającymi go dolinami na wysokość względną 500-700 m. Na wschodnich zboczach znajduje się dawniej wypasana Hala Ornak. Do Doliny Starorobociańskiej opada kilka żlebów: Banisty Żleb, Pośredni Żleb, Graniczniak, Żleb na Przełęcz, Żleb pod Pyszną, do Doliny Pyszniańskiej Żleb Piszczałki, Ornaczański Żleb i najbardziej znany Żleb pod Banie. Żlebami tymi w zimie często schodzą lawiny. Grzbiet Ornaku jest na znacznej długości odsłonięty, roztaczają się z niego rozległe widoki, szczególnie na pobliski Kominiarski Wierch i rejon Doliny Tomanowej i Pyszniańskiej z wznoszącymi się nad nimi szczytami Ciemniaka, Tomanowego i Smreczyńskiego Wierchu, Kamienistej oraz na Błyszcz i Starorobociański Wierch, które prezentują się stąd bardzo okazale. W czasie burzy grzbiet jest niebezpieczny.

Zbudowany jest ze skał metamorficznych z dodatkiem granitów, wierzchołek zaś i część masywu od strony północnej z kwarcytowych piaskowców. W jego masywie już od XV w. istniały kopalnie, w których wydobywano rudy metali kolorowych, a od XVII w również żelaza. Góra penetrowana była od dawna przez pasterzy i górników, pierwsze odnotowane wejścia zimowe miały miejsce w 1910 r. Nieznane jest pochodzenie nazwy góry – w dokumentach górniczych z XVI w. ma ona nazwę Hornok. Na porośniętym murawą grzbiecie dominuje granitolubna roślinność; obok boimki dwurzędowej i situ skuciny liczne porosty i karłowaty widłak wroniec, wiosną zakwita obficie dzwonek alpejski, sasanka alpejska i inne tatrzańskie rośliny. Na zachodnich stokach Suchego Wierchu Ornaczańskiego (Baniste) znajduje się najdalej na zachód wysunięte znane naturalne stanowisko limby w polskich Tatrach(1).

Przypisy
1.  http://www.poznajtatry.pl
Bibliografia
1. Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2003. ISBN 83-915859-1-3.
2. Władysław Szafer: Tatrzański Park Narodowy. Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
3. Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/06. ISBN 83-87873-36-5.
4. Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000. Warszawa: ExpressMap Polska, 2005. ISBN 83-88112-35-X.

Źródło: wikipedia.org
Tekst udostępniany na licencji GNU Free Documentation License